جغرافیای کاخ سروستان
مجموعه کاخ سروستان در استان فارس در 9 کیلومتری جنوب شهر سروستان و محله تزنگ قرار دارد. اکثر پژوهشگران داخلی و خارجی این اثر را مربوط به دوره ساسانی و به احتمال بسیار زیاد دوره سلطنت بهرام پنجم (بهرام گور) در قرن 5 میلادی دانسته‌اند.
سبک معماری
این کاخ از سنگ، گچ و آجر ساخته شده و ایوانی مربع شکل بخش مرکزی آن را تشکیل می‌دهد. ابعاد تقریبی کاخ 43 در 37 متر مربع است و 18 متر ارتفاع دارد. برخی با توجه به عدم وسعت کافی و بنایی که در خور یک کاخ شاهی باشد آن را به عنوان آتشگاه معرفی کرده‌اند و برخی دیگر با توجه به گسترش آن که بیش از محدوده ی یک آتشگاه است مکان را به مثابه یک استراحتگاه یا شکارگاه سلطنتی معرفی می کنند.
آندره گدار در کتاب «هنر ایران» از این کاخ یاد کرده و محتمل دانسته ساختمان مزبور که وسعتش یک چهارم کاخ فیروزآباد (کاخ دیگر معروف این دوره) است، منحصراً یک کاخ پذیرایی بوده باشد.
کاخ سروستان در مرکز و حیاط دارای گنبدهایی از جنس آجر است که به عنوان قدیمی ترین گنبد آجری ایران از آن یاد می شود. این بنا که از با شکوه‌ترین کاخ‌های عهد ساسانی است نسبت به بناهای دیگر این دوره از معماری و پلان پیچیده و کامل‌تری برخوردار‌است.
بنا یك میان سرا دارد که در اطراف آن فضاهای مختلفی تعبیه شده است. نشیمن نیز اتاق چهارگوشی با پوشش گنبدی است كه از سویی به میان سرا و از سوی دیگر به باغ ساختمان راه دارد.
این گنبدخانه به تالاری طولانی در سمت راست خود می رسد که به «سفره خانه» معروف است. در انتهای راهرو «بزم‌گاه» قرار دارد كه در نیم طبقه ی بالای آن نوازندگان برای شاه مجلس بزم برپا می کرده اند. طبقه ی زیرین بزم گاه هم به آبدارخانه راه دارد.
برخی از پژوهشگران معماری ساسانی، با توجه به تکنیک پیشرفته‌تر در طراحی کلی و جزئیات این اثر نسبت به سایر آثار آن دوران معتقدند که ساخت این بنا یکی از نخستین قدم‌ها در جهت سبک ساختمانی ویژه‌ای بود که «معماری گوتیک» را می‌توان تحقق نهایی آن دانست.
گردآوری شده توسط تیم طراحی کهن سرام
