دلایل عمده استفاده از آجر در فلات ایران

اکتبر 1, 2018

دلایل عمده استفاده از آجر در فلات ایران

محدودیت استفاده از چوب در ناحیه‌هایی از این سرزمین، کمبود سنگ، مشکل کاربرد سنگ به دلیل انتقال حرارت در مناطق گرمسیر، خوش دست بودن و قابلیت بالای اجرا و به کارگیری آجر در تمامی بخش‌های بنا بویژه کارایی فراوان آن در برپا کردن پوشش‌های وسیع و بلند، فراوانی مواد اولیه و سادگی کار و تهیه آجر، با صرفه بودن و کاربرد وسیع آجر گویای دو نکتهٔ مهم فنی در آن با توجه به آب و هوای این سرزمین است:

1. ضریب انبساط و انقباض آجر نسوز نما کهن سرام در برابر سرما و گرما به گونه‌ای است که از ایجاد ترک در بنا جلوگیری می‌کند.

2. آجر نسوز کهن سرام در مقایسه با دیگر مصالح از قدرت ذخیره انرژی حرارتی برخوردار است و در نتیجه انتقال نوسان‌های حرارتی محیط بیرونی به داخل از طریق جدار آجری شدید نیست و بدون دخالت وسایل گرمازا و خنک‌کننده می‌توان شرایط و فضای مطبوع تری را فراهم آورد.

آجر نسوز به عنوان یک عنصر تزیینی کارایی آن را دارد که با تمامی عناصر تشکیل دهندهٔ یک معماری بیامیزد یا بشکل یک عنصر مجرد تزیینی جلوه گری کند. اما در حالتی که صرفاً جنبهٔ تزیینی دارد بار اضافی است که به سازهٔ اصلی ساختمان متصل می‌شود؛ مانند مقرنس‌های معلق. در حالت دیگر می تواند عامل انتقال دهندهٔ نیروهای کششی و فشاری، با حفظ جنبه‌های تزیینی باشد؛ که شامل گنبدها، انواع پوشش‌ها، دیوارها، ستون‌ها و طاق نماها می‌شود.

در تصویر بالا نمونه ای زیبا از آجر نسوز کهن سرام را مشاهده می کنید که در طراحی بنای مقبره شهدا تهران اجرا شده است.

مقبره شهدا ساختمان آجری، خاص و چندمنظوره ای است که توسط شهرداری تهران جهت پاسداشت یاد شهدای گمنام در خیابان آزادی تهران و حوالی ایستگاه متروی حبیب اله در سال 1396به بهره برداری رسید. نمای خاص پروژه مقبره شهدا برگرفته از معماری سنتی ایرانی است. در ساخت این پروژه ی ماندگار انواع آجرهای نمای نسوز کهن سرام مورد استفاده قرار گرفته، و کتیبه نگاری آیات قرآن با خط کوفی بنایی هنرمند استاد علی مقدم اجرا شده است.

معماری ایران و جهان

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *